Zeka ve Gelişim Testleri
ZEKA TESTLERİ
Wisc-R Zeka Testi
6–16 yaş grubuna yönelik; bireyin zihinsel performansını belirlemek amacıyla uygulanan bireysel zeka testidir. Test; sözel ve performans olmak üzere iki bölümden, her bölüm de bir yedek, 5 ana test olmak üzere altı alt testten oluşmaktadır. Test sonucunda bireye ait sözel, performans ve genel olmak üzere üç zeka bölümü elde edilir.
Stanford-Binet Zihinsel Beceri Testi
2 yaştan yetişkin yaşa kadar uygulanan; bireyin zihinsel performansını belirlemek amacıyla uygulanan bireysel zeka testidir. Uygulama sonucunda bireye ait zeka yaşı ve zeka bölümü elde edilir.
Goodenough-Harris – Bir insan Çiz Testi
Resim yoluyla çocuğun zeka yaşını hesaplayabilmek amacıyla Goodenough tarafından geliştirilmiş, 4-8 yaş arası çocuklara uygulanan bir testtir. 5-10 yaş arası çocukların insan çizim puanları ile standart zeka testleri arasında yüksek korelasyon olduğu gözönüne alınarak hazırlanmıştır. Bilinen standart zeka testleri kullanılamadığında, çocuğun zihinsel yetisine ilişkin bir fikir edinebilmek için kullanılabilir. Gene de çocuğun yaşamını etkileyecek önemli kararlar alınırken daha güvenilir sonuçlar veren psikometrik yöntemler kullanılmalıdır.
PROJEKTİF TESTLER
Rorschach Projektif Testi
Mürekkep lekelerinden oluşan 10 karttan meydana gelmekte ve 4-5 yaşın üstündeki herkese uygulanabilmektedir. Uygulama, puanlama ve yorumlamada özel eğitim ve uzmanlık gerektiren Rorschach Testi; kişinin nesne ilişkileri, duygu dünyası, savunmaları, ego fonksiyonları, düşünce ve algı sistemi, temel ihtiyaçları, çatışmaları, eğilimleri, kişilik özellikleri gibi birey ile ilgili detaylı bilgi veren ve genellikle klinik amaçlı kullanılan bir testtir.
CAT Projektif Testi
3-8 yaş arası çocuklara uygulanır. Hayvanlarla ilgili olarak düzenlenmiş 10 değişik resim kartlarından oluşmuştur. Test çocukla dostça bir ilişki kurulduktan sonra “yönerge” bölümünde açıklandığı şekilde uygulanır. Cevaplar harfi harfine yazılır ve sonra yorumlanır. C.A.T. bir anlama metodudur. Standart uyarıcının algılanmasından doğan bireysel ayrılıklar üzerinde çalışarak şahsiyeti araştıran bir metotdur. C.A.T. çocuğun yaşamında kendisi için önemli gördüğü figürlerle olan ilişkilerinin anlaşılmasını kolaylaştırmak amacıyla düzenlenmiştir.
TAT Projektif Testi
9 yaş üzerindeki herkese uygulanabilen projektif bir testtir. Genel olarak bireylerin temel ihtiyaçlarını, savunmalarını, yaşamlarındaki ana temaları, diğerleriyle ve otorite figürleriyle olan ilişkilerini, hakim duyguları, kaygıları, çatışmaları ve kişilik özelliklerini değerlendirmeyi amaçlayan Tematik Algılama Testi, özel eğitim ve uzmanlık gerektiren klinik bir testtir.
Çocuk Resimleri
Çizim testlerinde çocuğun yaşadığı güçlükler ve dış dünyayı nasıl algıladığı ortaya çıkar. Çocuğun gözünden ötekiler hakkında bilgi edinilmeye çalışılır. Rorschach, TAT ve CAT gibi projektif testlerde iç gerçeklik, çizim testlerinde ise dış gerçeklik de vardır. Bir öngörüşme yapılarak çocuk ve aile hakkında klinik bilgiler alındıktan sonra, çocukla çizim testleri yapılır ve ardından anket soruları ile yaptığı resim hakkında bilgi alınır. Klinik bilgiler, çizimler ve sorular; aile ile yapılan bir görüşmede anlamlandırılmaya çalışılır. Sıklıkla, bireylerin ana motivlerini, insanları ve kendini nasıl algıladığı, baskın duygular gibi bireyin hayatındaki belli başlı temalara ilişkin önemli bilgiler verebilmektedir.
Hayvan Çizme Testi
Çocuğun ailesindeki her üyeyi bir hayvan olarak çizmesi üzerine hazırlanmış bir testtir. Çocuğun çizdiği hayvanın nasıl bir hayvan olduğu üzerine konuşularak; çocuğun ailesine ait içsel süreçleri hakkında bilgi edinilmeye çalışılır.
Beier Cümle Tamamlama Testi
Tamamlanmamış cümlelerden oluşan projektif bir testir. Test, bireylerin tavır ve duygularını yansıtır. Bireyin davranış, duygu, kendini ve çevreyi algılama ve yorumlama biçimlerini, sorun alanlarını araştırmaya yönelik olarak hazırlanmış; yarı yapılandırılmış bir testtir. Bireyin iç dünyasını, duygu ve düşüncelerini tanımaya, anlamaya yönelik çok yönlü bir bakış özelliği taşır. Diğer projektif tekniklerde olduğu gibi bu testin de dayandığı temel varsayım; belirsiz bir uyarıcı karşısında bireyin; kendi düşüncelerini, duygularını, korkularını ve kaygılarını, bu belirsiz uyarıcıya yansıtacağıdır.
GELİŞİM TESTLERİ
Okul Olgunluğu Testleri
5-7 yaş arası çocukların okula, okulun gerektirdiği kurallara ve öğrenmeye hazır olup olmadığını saptamak amacıyla yapılan bir testtir. Okula hazırlanırken olması gereken fizyolojik, çevresel ve zihinsel faktörleri değerlendirmek amacıyla kullanılır. Çocuğun; sözel ifade, akıcı dil, görsel ve işitsel dikkat ile hafıza, akıl yürütme, görsel motor becerileri, genel zeka düzeyleri, el-göz koordinasyonu, ince motor becerileri ve sosyal-duygusal olgunluk düzeyi hakkında bilgi verir. Testin sonucunda, çocuğunuzun okul için gereken olgunluğa ne ölçüde hazır olduğu ve düzeyiyle ilgili sağlıklı veriler elde edilir.
Denver Gelişim Testi
0-6 yaş arasındaki küçük çocuklarda varolan gelişimsel sorunları tespit etmek amacıyla geliştirilmiş bir ölçme aracıdır. Çocuğun yaşına uygun birtakım becerilerini değerlendirmek, gelişimsel olarak şüpheli durumları objektif olarak ölçmek ve risk altındaki çocukları izleyebilmek için 116 maddde ve 4 alt bölümden oluşan bir ölçektir.
AGTE Ankara Gelişim Envanteri
0-6 yaş arasındaki çocukların gelişimsel açıdan değerlendirilebilmesi amacıyla uygulanan bir envanterdir. Çocukların, 0-3 aydan başlayarak, 48-72 ay dilimine kadar aylık periyotlarla; dil gelişimi, zihinsel becerileri, küçük-kas gelişimi, büyük-kas gelişimi, sosyal gelişimi ve özbakım becerileri tek tek incelenip gözlenerek puanlanır. Bu değerlendirme eğer mümkün ise anne-baba ve çocuğun bir arada olduğu bir ortamda yapılır.
Gessell Gelişim Figürleri Testi
2.5-6 yaş arasındaki çocukları gelişimsel olarak değerlendirmek için kullanılır. Kolaydan zora doğru sıralanmış 9 şekilden ibarettir. Gelişim ve olgunlaşma sürecindeki aşamalar için elde edilmiş normlara göre çocuğun görsel algı gelişimi değerlendirilir.
Peabody Resim-Kelime Testi
2-12 yaş arasındaki çocuklara uygulanan ve resimlerle çocukların kelime/kavram gelişimini; alıcı dil becerilerini saptamaya yarayan bir testtir. Her biri 4 resimden oluşan 100 sayfadan meydana gelmiştir. Resimler, kolaydan zora doğru sıralanmıştır. Özellikle; konuşma gecikmesi, konuşma bozukluğu, otistik ve standart testlerin yönergelerine uymada zorluk çeken çocuklarda uygulanmaktadır.
DİKKAT TESTLERİ
Frostig Görsel Algı Testi
Görsel algı gelişimini değerlendirmeye yönelik ve dünyada sıklıkla kullanılan testlerden biri olan test Dr.Marianne Frostig tarafından 1963 yılında geliştirilmiş, görsel algılamayı saptamaya yönelik bir performans testidir. Görsel algı kavramı; görsel uyaranları tanıma, ayırt etme ve daha önceki deneyimlerle ilişkili olarak yorumlama yeteneğidir. Görsel algılamadaki yetenekleri sayesinde çocuklar okumayı, yazmayı, aritmetik yapmayı ve okuldaki başarıları için gerekli olan tüm diğer becerileri öğrenmektedirler. Test 4-8 yaş arasındaki çocuklarda görsel algı problemi veya göz-motor problemlerini ve derecesini saptamak, uygun akademik programa karar vermek amacıyla kullanılır. Görsel algıyı 5 algısal beceri üzerinden değerlendirir.
Bender Gestalt Görsel Motor Algı Testi
5;6 ay ile 10;11 ay arasındaki çocuklara uygulanan bu test, çocuklarda görsel motor işlevini görmek için gelişimsel bir test olarak kullanılarak çocuklarda geriliği, regresyonu, fonksiyon kaybını ve organik beyin hasarlarını saptamaya ve özellikle regresyon vak’alarında da kişilik sapmalarını bulmaya ışık tutmaktadır. (zekâ geriliği, afazi, çeşitli organik beyin hasarları, psikozlar, gerçek olmayan hastalanmalar gibi).
Benton Görsel Bellek Testi
8 yaş ve üzeri bireylere uygulanabilir. Görsel – mekansal belleğin ölçülmek istendiği durumlarda kullanılabilir. Benton (1974) tarafından geliştirilen testin orijinali; Şekillerin farklı sürelerde sunumunu, Şeklin bakarak çizilmesini, Çizimin gecikmeli olarak akıldan yapılmasını veya Başka şekiller arasından tanınmasını içermektedir.Benton Görsel Bellek Testi, şekil belleğini anlık ve gecikmeli olarak değerlendirebilmekte; bunun da ötesinde, görsel belleği, görsel algılama ve motor yeteneklerden ayırt edebilmektedir. 8 yaş ve üzeri bireylere uygulanabilir.